เซลล์เม็ดเลือดขาว มีบทบาทสำคัญในการป้องกันและทำลายเชื้อโรคในร่างกาย เซลล์เม็ดเลือดขาวสร้างจากเซลล์ไขกระดูกเช่นเดียวกับเซลล์เม็ดเลือดแดง แต่เซลล์เม็ดเลือดขาวบางส่วนจะเจริญพัฒนาในเนื้อเยื่อในอวัยวะน้ำเหลือง เซลล์เม็ดเลือดขาวมีหลายชนิดแต่ละชนิดมีลักษณะและหน้าที่แตกต่างกัน แบ่งออกได้เป็น 2 กลุ่มตามหน้าที่ดังนี้ เป็นเซลล์เม็ดเลือดขาวที่ทำลายเชื้อโรคหรือสิ่งแปลกปลอม โดยใช้เยื่อหุ้มเซลล์โอบล้อมเชื้อโรค ก่อนจะนำเข้าสู่เซลล์ต่อจากนั้นเชื้อโรคจะถูกย่อยสลายด้วยเอนไวม์จากไลโซโซมซึ่งเป็นออแกเนลล์ชนิดหนึ่งในเซลล์
1. กลุ่มฟาโกไซต์ (phagocyte) เป็นเซลล์เม็ดเลือดขาวที่ทำลายเชื้อโรคหรือสิ่งแปลกปลอม โดยใช้เยื่อหุ้มเซลล์โอบล้อมเชื้อโรค ก่อนจะนำเข้าสู่เซลล์ต่อจากนั้นเชื้อโรคจะถูกย่อยสลายด้วยเอนไวม์จากไลโซโซมซึ่งเป็นออแกเนลล์ชนิดหนึ่งในเซลล์
2. กลุ่มลิมโฟไซต์ (lymphocyte) มีหลายชนิดที่ทำหน้าที่สร้างแอนติบอดี ซึ่งเป็นสารประเภทโปรตีนทำหน้าที่ต่อต้านสิ่งแปลกปลอมหรือเชื้อโรคที่สามารถเข้าสู่ร่างกายได้ ลิมโฟไซต์สร้างแอนติบอดีได้หลายแบบโดยแต่ละแบบมีความเฉพาะเจาะจงกับแอนติเจนแต่ละชนิด
หลังจากลิมโฟไซต์หลั่งแอนติบอดีสู่กระแสเลือด แอนติบอดีจะจับกับแอนติเจนที่เป็นส่วนหนึ่งของเชื้อโรคแอนติเจนที่เป็นสารพิษ และแอนติเจนบนผิวเซลล์ต่างๆ เช่น เซลล์มะเร็งและเซลล์ที่ติดเชื้อไวรัส จากนั้นจะถูกทำลายด้วยกระบวนการต่างๆต่อไปนี้
- เลือด 1 ลูกบาศก์มิลลิเมตรมีเซลล์เม็ดเลือดขาว 5,000-10,000 เซลล์ แต่เพิ่มจ านวนเมื่อติดเชื้อ
- มีนิวเคลียสในเซลล์
- ไม่มีฮีโมโกลบิน
- สามารถเคลื่อนผ่านผนังหลอดเลือดฝอยมาสู่เนื้อเยื่อที่มีเชื้อโรค

เซลล์เม็ดเลือดขาว แบ่งเป็น 2 กลุ่มคือ
• กลุ่มที่มีแกรนูล เรียกว่าแกรนูโลไซต์ (granulocyte)
• กลุ่มที่ไม่มีแกรนูล เรียกว่า อะแกรนูโลไซต์ (agranulocyte)

เซลล์เม็ดเลือดขาว :กลุ่มแกรนูโลไซต์
กลุ่มแกรนูโลไซต์ เป็ นเซลล์เม็ดเลือดขาวที่มีเม็ดเล็กๆ อยู่ภายในเซลล์ แบ่ง เป็ น 3 ชนิด
•  นิวโทรฟิล (neutrophil)
•  อีโอซิโนฟิ ล (eosinophil)
•  เบโซฟิ ล (basophil)

เซลล์เม็ดเลือดขาว : นิวโทรฟิล
นิวโทรฟิล (neutrophil)
•  มีนิวเคลียสหลายพ
• มีประมาณ 65-75 % ของเซลล์เม็ดเลือดขาวทั้งหมด
• ทำลายสิ่งแปลกปลอมโดยการจับกินแบบฟาโกไซโท ซิส

เซลล์เม็ดเลือดขาว : อีโอซิโนฟิล
อีโอซิโนฟิ ล (eosinophil)
•  มีนิวเคลียส 2 พู
•  มีประมาณ 2-5 % ของเซลล์เม็ดเลือดขาวทั้งหมด
•  ทำลายพยาธิที่เข้าสู่ร่างกาย
•  ป้องกันการแพ้พิษต่างๆ

เซลล์เม็ดเลือดขาว : เบโซฟิล
เบโซฟิล (basophil) มีประมาณ 0.5 % ของเซลล์เม็ดเลือดขาวทั้งหมด สร้างฮิสทามีนทำให้เกิดการแพ้หรืออักเสบ สร้างสารเฮพาริน (heparin) ช่วยการการแข็งตัวของเลือด

เซลล์เม็ดเลือดขาว:กลุ่มอะแกรนูโลไซต์
กลุ่มอะแกรนูโลไซต์ (agranulocyte) เป็นพวกไม่มี แกรนูลเล็กๆภายใน มี 2 ชนิด คือ
•ลิมโฟไซต์ (lymphocyte)
•โมโนไซต์ (monocyte)

เซลล์เม็ดเลือดขาว: ลิมโฟไซต์
ลิมโฟไซต์ (lymphocyte)
• มีนิวเคลียสใหญ่เกือบเต็มเซลล์
• มีประมาณ 20-25 % ของเซลล์เม็ดเลือดขาวทั้งหมด แบ่งเป็ น B-cell พัฒนาที่ไขกระดูก และ T-cell พัฒนาที่ต่อมไทมัส

เซลล์เม็ดเลือดขาว: มอนอไซต์
โมโนไซต์ (monocyte)
•  เป็นเม็ดเลือดขาวที่มีขนาดใหญ่ที่สุด
•  มีนิวเคลียสรูปเกือกม้า
•  เมื่อแทรกออกจากหลอดเลือดสู่เนื้อเยื่อต่างๆจะเจริญ เป็นแมโครฟาจ (macrophage) ทำลายเชื้อโรคโดยวิธีฟาโกไซโทซิส

                 http://www.vcharkarn.com/lesson/99
                 http://www.satriwit3.ac.th/files/111006099215982_11112418181146.pdf