ทดลองและอธิบายวิธีการแยกสารเนื้อผสม ระหว่างของแข็งกับของแข็ง ของแข็งกับของเหลว และของเหลวกับของเหลว

ตอนที่ 1 การแยกผงเหล็กออกจากทราย

1. ถ้วยกระเบื้อง

2. แท่งแม่เหล็ก

3. ทราย

4. ผงเหล็ก

ตอนที่ 2 การแยกพิมเสนออกจากเกลือ

1. ถ้วยกระเบื้อง

2. บีกเกอร์ขนาด 100 cm³

3. ตะเกียงแอลกอฮอล์ และที่กั้นลมพร้อมตะแกรง

4. กระดาษแข็งเจาะรูตรงกลาง

5. สารผสมระหว่างพิมเสนกับเกลือ ในอัตราส่วน 1 : 1

6. ช้อนตวงเบอร์ 2

ตอนที่ 3 การแยกดินออกจากน้ำ

1. กรวยแก้วหรือกรวยพลาสติก

2. ขาตั้งพร้อมไม้หนีบ

3. บีกเกอร์ขนาด 250 cm³

4. ขวดน้ำกลั่น

5. แท่งแก้วคน

6. หลอดทดลอง

7. กระดาษกรอง

8. น้ำผสมดินอัตราส่วน ดิน : น้ำ = 1 : 10

ตอนที่ 4 การแยกน้ำขุ่นออกคลอง

1. ขวดน้ำดื่มพลาสติกใสขนาด 1500 cm³ ที่ตัดส่วนบน (ด้านปากขวด) ออกมา ของขวด

2. วัสดุกรองต่างๆ ได้แก่ ถ่าน ทรายหยาบ ทรายละเอียด กรวดหยาบ กรวดละเอียด สำลี

3. เหล็กแหลม (สำหรับเจาะฝาขวด)

4. แก้วน้ำใส

5. น้ำขุ่นจากคลอง

6. ส่วนก้นของขวดพลาสติกที่เหลือจากชิ้นส่วนที่นำไปใช้ทำเครื่องกรองน้ำ

7. สารส้มชนิดก้อน

ตอนที่ 5 การแยกน้ำมันออกจากน้ำ

1. กรวยแยก

2. บีกเกอร์ขนาด 250 cm³

3. น้ำมันพืช

4. น้ำ

ตอนที่ 1 การแยกผงเหล็กออกจากทราย

1. นำผงเหล็กผสมกับทรายใส่ในถ้วยกระเบื้อง
2. จุ่มปลายข้างหนึ่งของแท่งแม่เหล็กลงในสารผสมและคนช้าๆ ให้ทั่วภาชนะ
3. ยกแท่งแม่เหล็กขึ้นเพื่อแยกผงเหล็กออก และทำซ้ำจนกระทั้งแยกผงเหล็กออกจนหมด สังเกตและบันทึกผลการทดลอง

ตอนที่ 2 การแยกพิมเสนออกจากเกลือ

1. ใส่สารผสมพิมเสนกับเกลือในถ้วยกระเบื้องสังเกต บันทึกผลแล้วปิดด้วยกระดาษเจาะรู
2. นำบีกเกอร์ครอบบนกระดาษแข็งตรงรูที่เจาะ
3. ให้ความร้อนด้วยไฟอ่อนประมาณ 2 นาที สังเกตการณ์เปลี่ยนแปลงที่เกิดขึ้นในบีกเกอร์และในถ้วยกระเบื้อง สังเกตและบันทึกผล

ตารางบันทึกผล

ตอนที่ 3 การแยกดินออกจากน้ำ

1. พับกระดาษกรอง
2. คลี่กระดาษกรองใส่ลงในกรวย ฉีดน้ำบนกระดาษกรองให้ทั่วเพื่อให้กระดาษกรองแนบกับกรวย
3. รินน้ำที่มีดินผสมอยู่ให้ไหลผ่านแท่งแก้วลงบนกระดาษกรองที่มีบีกเกอร์รองรับ สังเกตและบันทึกผล

ตารางบันทึกผล

ตอนที่ 4 การแยกน้ำขุ่นออกคลอง

1. ตักน้ำขุ่นจากคลองใส่ในภาชนะใส 2 ใบขนาดเท่ากันประมาณ ของภาชนะ แล้วติดหมายเลข 1 และ 2 ที่ภาชนะทั้งสอง สังเกตและบันทึกผล

2. แกว่งสารส้มในน้ำขุ่นซึ่งบรรจุอยู่ในภาชนะใบที่ 1 จำนวน 5 ครั้ง ส่วนน้ำในภาชนะใบที่ 2 ไม่ต้องแกว่งสารส้ม ตั้งไว้ประมาณ 5 นาที สังเกตและบันทึกผล

ตารางบันทึกผล

ตอนที่ 5 การแยกน้ำมันออกจากน้ำ

1. ใช้กรวยแยกโดยใส่สารผสมน้ำมันกับน้ำลงไปในกรวยแยก
2. ตั้งไว้จนน้ำกับน้ำมันแยกชั้นกันชัดเจน โดยน้ำจะอยู่ชั้นล่างน้ำมันจะอยู่ชั้นบน
3. จากนั้นเปิดฝากรวยแยกออก ไขก๊อกให้น้ำไหลออกจนหมดแล้วรีบปิดก๊อกทันที
4. จากนั้นก็ไขก๊อกเพื่อให้น้ำมันไหลออกจากกรวยแยกจนหมด ก็สามารถแยกน้ำมันออกจากน้ำได้ สังเกตและบันทึกผลการทดลอง

การแยกสารเนื้อผสมที่เนื้อของสารไม่เป็นเนื้อเดียวกัน อาจเป็นสารเนื้อผสมระหว่างของแข็งกับของแข็ง ของแข็งกับของเหลว ของเหลวกับของเหลว สามารถแยกออกจากกันได้โดยวิธีต่างๆ กัน ซึ่งขึ้นอยู่กับขนาด สี และสมบัติขางสารที่เป็นส่วนผสม

สารเนื้อผสมระหว่างของแข็งกับของแข็ง
- ของแข็งมีขนาดและสีแตกต่างกันอย่างชัดเจน หรือขนาดใกล้เคียงกันและใหญ่พอที่จะหยิบได้ สีก็แตกต่างกัน แยกออกจากกันได้โดยใช้ช้อนตักออก หรือใช้มือหยิบออก
- ของแข็งมีหลายขนาด รูปร่างลักษณะแตกต่างกัน แยกออกจากกันโดยการร่อนด้วยตะแกรง
- ของแข็งมีขนาดเล็กใกล้เคียงกัน สีแตกต่างกัน โดยสารชนิดหนึ่งเป็นสารแม่เหล็ก ที่แม่เหล็กดึงดูดได้ แยกออกจากกันได้โดยใช้วิธีดึงดูดด้วยแม่เหล็ก
- ของแข็งมีขนาดเล็กใกล้เคียงกัน สีเหมือนกัน โดยสารชนิดหนึ่งเป็นสารที่ระเหิดได้ แยกออกจากกันได้โดยการให้ความร้อน เพื่อให้สารที่ระเหิดได้เปลี่ยนสถานะกลายเป็นไอแยกออกไป

สารเนื้อผสมระหว่างของแข็งกับของเหลว
- ของแข็งมีขนาดใหญ่ไม่ละลายในของเหลว แยกออกจากกันโดยวิธีการกรองด้วยกระดาษกรอง แต่มีข้อแม้ว่าขนาดของของแข็งจะต้องใหญ่กว่ารูกระดาษกรอง
- ของแข็งเป็นอนุภาคขนาดเล็กกระจายอยู่ในของเหลว มีลักษณะเป็นสารแขวนลอย แยกออกจากกันโดยการทำให้ตกตะกอน

สารเนื้อผสมระหว่างของเหลวกับของเหลว
- ของเหลวที่ไม่ผสมกันเป็นเนื้อเดียว จะแยกชั้นกันอยู่ แยกออกจากกันได้โดยวิธีใช้กรวยแยก หรือวิธีง่ายๆ โดยใช้ช้อนตักของเหลวที่อยู่ชั้นบนออกจากของเหลวที่อยู่ชั้นล่าง