ตะกอนน้ำพารูปพัด (อังกฤษ: alluvial fan) เกิดจากทางน้ำที่ไหลจากหุบเขาชันลงสู่พื้นราบ เมื่อความเร็วของกระแสน้ำลดลงจนไม่สามารถนำพาตะกอนบางส่วนต่อไปได้ ตะกอนดังกล่าวจึงตกสะสมบริเวณใกล้กับเนินเขาในลักษณะที่กระจายออกไปรอบข้างเป็นรูปพัด ตะกอนประกอบด้วยชั้นทรายสลับกับชั้นกรวดและดินเคลย์ มีการคัดขนาดปานกลาง มีสีน้ำตาลและน้ำตาลปนเทา มักแสดงลักษณะโครงสร้างชั้นตะกอนแบบเรียงขนาดจากเล็กขึ้นไปใหญ่ (coarsening upward sequence) ตะกอนหน่วยนี้ไม่หนามากนัก ประมาณ 5-20 เมตร และครอบคลุมพื้นที่ไม่กว้างขวาง

ประเภทของตะกอนน้ำพารูปพัด

มี 2 ประเภท คือ

1. Arid fan เกิดในสภาพอากาศที่แห้งแล้ง มีพืชพรรณปกคลุมน้อย ส่วนมากมีขนาดเล็กโดยทั่วไปจะเล็กกว่า 30 กิโลเมตร
2. Humid Fan สามารถพบได้ในที่ชื้น alluvial fan อาจจะมีการเคลื่อนที่ตามแนวความชัน ติดกับ alluvial plain, beach, tidal flat

                   ตามบริเวณขอบของภูเขา อาจจะพบ Alluvial fan เกิดอยู่ข้างๆ กันและมีการเคลื่อนที่เข้าหากันทางด้านข้างจนติดกัน เรียกว่า Piedmont หรือ Bajada

ลักษณะของตะกอนน้ำพารูปพัด
รูปร่างเรขาคณิต

• รูปกรวย หรือโค้ง เมื่อมองจากด้านบน จะมีลักษณะคดโค้งและพัฒนาเต็มที่
• ภาพตัดขวางตามแนวยาว (fanhead ไป fantoe) มีลักษณะเว้า
• ภาพตัดขวางตามกว้าง มีลักษณะนูน

การแบ่งส่วนของตะกอนน้ำพารูปพัด
สามารถแยกออกเป็น 3 ส่วน คือ

1. Upper fan
2. Midfan
3. Distal fan

          https://th.wikipedia.org/wiki/ตะกอนน้ำพารูปพัด